Magazyn Uczelniany ,,Discipulus”

Samobójstwa – mity

Wielokrotnie zastanawiamy się, dlaczego ktoś targnął się na własne życie? Dlaczego mimo obecności kochanych osób, wsparcia i pomocy niektórzy ludzie decydują się na taki dramatyczny krok? W roku 2021 w Polsce życie odebrało sobie 5201 osób. Najwyższy wskaźnik liczby samobójstw na 100 000 mieszkańców na świecie wykazuje Korea (24,6) oraz Litwa (21,6), następnie Słowenia (16,5), Belgia (15,9) oraz Japonia (14,7). Polska, ze wskaźnikiem 11,1 klasyfikuje się na 18 miejscu. Według danych statystycznych Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization, WHO) na całym świecie 800 000 ludzi rocznie odbiera sobie życie. W komunikatach przedstawianych przez WHO przebijają się informacje, że co 40 sekund ktoś popełnia samobójstwo, natomiast co 3 sekundy podejmowana jest przez kogoś próba samobójcza.

MIT 1:

“POPEŁNIAJĄC SAMOBÓJSTWO MYŚLAŁ/A TYLKO O SOBIE!”

Nagminnie oceniamy osoby popełniające samobójstwo z góry jako egoistyczne, myślące wyłącznie o sobie, zamiast pamiętać o tym, jak po ich zniknięciu będą funkcjonować jego/jej bliscy – czujemy wobec nich ogromną złość, a czasem nawet nienawiść. To uczucie jest szczególnie silne w momencie, gdy sposób w jaki jednostka popełniła samobójstwo spowodowało u kogoś traumę ciężką później do przepracowania samemu bądź z terapeutą. Złość oczywiście jest nieodzownym elementem procesu jaki przechodzą żałobnicy, jednak takie ocenianie osoby zmarłej  jest niesprawiedliwym poczynaniem.

Człowiek w straszliwym kryzysie postrzega świat przez tzw. “ciemne okulary”. Jego cierpienie jest często tak wszechogarniające, że dochodzi u tego osoby do efektu zawężenia – zwężenia pola świadomości i uwagi, osłabienie odbierania bodźców zewnętrznych i zaburzenie orientacji. Stan ten może prowadzić do dalszego wyłączania się z otaczającej rzeczywistości, aż do stanu dysocjacyjnego. Może taka osoba uważać, że nikt nie będzie za nią tęsknił, a nawet, że najbliższym mu jednostkom będzie bez niej o wiele lepiej się żyło.

MIT 2:

TO KOBIETY Z POWODU WIĘKSZEJ WRAŻLIWOŚCI CZĘŚCIEJ POPEŁNIAJĄ SAMOBÓJSTWA

Wbrew temu, że to właśnie kobiety są osobami bardziej wrażliwymi, jest dokładnie na odwrót niż mówi mit. Na całym świecie samobójstwa o wiele częściej popełniają mężczyźni. Statystycznie Polacy popełniają aż 80-85%, a Polki jedynie 15-20% samobójstw rocznie (w badaniach nie uwzględniono innych tożsamości płciowych). Prawdą jednak jest, że to kobiety częściej podejmują się prób samobójczych.

To, co znacząco może wpływać na ten efekt jest najprawdopodobniej mniejsze społeczne przyzwolenie na słabość czy kryzys u mężczyzn w naszej kulturze. Powinniśmy jednak pamiętać, że statystyki te mogą być nie do końca dokładne, a wiele samobójstw może się do nich po prostu nie kwalifikować.

MIT 3:

POPRAWA NASTROJU OZNACZA, ŻE ZAGROŻENIE POPEŁNIENIA SAMOBÓJSTWA MIJA

Niestety i tutaj nie jest to prawdziwe stwierdzenie, które na złość jest tak powszechnie uznawane za fakt. Nagła poprawa nastroju najczęściej wiązać się może z podjęciem już decyzji o popełnieniu samobójstwa. Osoba w kryzysie posiada już ustalony plan działania, więc nastrój jej ulega poprawie. powinno się wtedy zwrócić szczególnie swoją uwagę na zachowanie danej osoby: czy zaczęła ona porządkować swoje rzeczy, załatwiać niedokończone sprawy.

Zwiększony napęd następuje również po wszczęciu terapii antydepresantami, które w pierwszych tygodniach znacznie pogarszają samopoczucie osoby zażywającej oraz zwiększają ryzyko podjęcia prób samobójczych. Negatywne myśli w takim momencie nie znikają, jednak pojawia się energia do autodestrukcyjnego działania.

MIT 4:

“PRAWDZIWEJ” CHĘCI ŚMIERCI NIE DA SIĘ ZAUWAŻYĆ I ZAREAGOWAĆ

Tak, często jest tak, że osoba w kryzysie stara się dokładnie ukrywać swoje zamiary lub popełnia ona samobójstwo nagle, pod wpływem jakiegoś konkretnego, silnego impulsu. Jednak według statystyk ogromna większość, bo prawie 80% odbierających sobie życie komunikuje dużo wcześniej w jakiś sposób swoje zamiary.

Takie sygnały nie muszą być przez te osoby formułowane wprost, mogą np. brzmieć “mam tego wszystkiego powoli dość”, bądź przyjmować formę rozmów o tym, jak wyobrażają sobie swój pogrzeb, czego by sobie życzyły po śmierci od bliskich im osób. Naprawdę wiele zmian w zachowaniu może być dużym sygnałem ostrzegawczym dla osób spędzających z nimi czas. Opisany powyżej stereotyp jest szczególnie krzywdzący i niebezpieczny, ponieważ powoduje, że nie reagujemy na zmiany zachodzące u bliskich i najczęściej je bagatelizujemy.

MIT 5:

NIE ROZMAWIAJ Z OSOBĄ W KRYZYSIE O SAMOBÓJSTWIE, BO JESZCZE JĄ ZAINSPIRUJESZ DO DZIAŁANIA

Liczne przeprowadzone badania wykazały, że konwersacja na temat samobójstwa nie jest powodem zwiększenia ryzyka jego popełnienia. Pytając o myśli samobójcze, pokazujemy osobie w kryzysie, że może ona z nami otwarcie porozmawiać na ten naprawdę trudny temat – tworzymy dzięki temu bezpieczną przestrzeń.

Warto jednak znać podstawowe informacje związane z samobójstwami, aby nie popełnić głupiego błędu. Ważnym jest nieocenianie i nienakładanie na osobę w kryzysie dodatkowej presji czy poczucia winy np. słowami takimi jak “pomyśl o swojej matce, ona by tego nie przeżyła!”.

ZAPOBIEGANIE SAMOBÓJSTWOM

Rozmawiając o prewencji samobójstw, musimy zdać sobie sprawę, że istnieje prewencja dobra i prewencja zła. Najczęściej – na szczęście! – mówimy o tej dobrej prewencji, w której chodzi o danie takiej osobie możliwości wyboru. Przykładami takiego zapobiegania samobójstwom mogą być: zwiększenie dostępu do opieki psychologicznej i psychiatrycznej oraz obalanie mitów na temat samobójstw. Zmuszaniem do życia mogłoby być na przykład prawne zabronienie samobójstwa i konsekwencje dla osób po próbie samobójczej, a takie prawa w Europie kiedyś obowiązywały. Nie da się zmusić kogoś, aby chciał dalej żyć, a przeciwdziałanie samobójstwom polega właśnie na przywracaniu chęci do życia i polepszeniu jego jakości.

JESTEŚ W KRYZYSIE?

116 111 i 116 123 – to telefony zaufania, pierwszy dla dzieci i młodzieży, drugi – dla dorosłych. Jeśli wolisz napisać, na stronie 116 111 znajdziesz odpowiedni formularz;
22 484 88 04 – linia dla osób w kryzysie psychicznym. możesz też dzwonić, jeśli nie wiesz, jak pomóc bliskiej osobie. Więcej miejsc wsparcia znajdziesz na stronach: Pokonać kryzys oraz ZWJR.PL

Magdalena Antoniak
Redaktor Naczelna

Archiwum

Już jest kolejny numer Magazynu Uczelnianego „Discipulus”. To już 10, jubileuszowe, wydaniu gazety studenckiej. Magazyn ,,Discipulus” to magazyn prowadzony przez studentów należących do koła redakcyjnego. 

W dniach 17-21.09.2023 w Rzeszowie odbyła się już kolejna edycja festiwalu OFF Rzeszów, który od czterech lat jest organizowany przez Teatr im. Wandy Siemaszkowej, a w którym występują artyści z całego kraju.

Składy Rad IV Kadencji 22.06.2024 - 30.11.2027

Prezydium 2021/2024

  1. Sebastian Krauz – Przewodniczący
  2. Mateusz Szomko – Wiceprzewodniczący
  3. Tomasz Sitek – Wiceprzewodniczący
  4. Aleksandra Pelc – Sekretarz
  5. Dorota Szela – Rzecznik Praw Studenta
  6. Julia Kozicka – Rzecznik Prasowy

Rzeszów 2024/2027

  1. Oliwia Kobylarz – Przewodnicząca
  2. Adrianna Kłuskiewicz – Wiceprzewodnicząca i Przewodnicząca Komisji Eventowej
  3. Aleksandra Pelc – Sekretarz
  4. Dorota Szela – Rzecznik Praw Studenta
  5. Mateusz Szymczyk – Rzecznik Prasowy
  6. Mateusz Straszak – Przewodniczący Komisji Kultury i Sportu
  7. Sylwia Paprocka – Przewodnicząca Komisji Etyki
  8. Sonia Mikłasz – Członkini Zarządu
  9. Gabriela Słysz – Członkini Zarządu
  10. Kinga Myćka – Członkini Zarządu
  11. Katarzyna Mistecka – Członkini Zarządu

Warszawa 2024/2027

  1. Magdalena Antoniak – Członkini Zarządu
  2. Magdalena Nowicka – Przewodnicząca Komisji ds. Studentów
  3. Artur Rybacki – Członek Zarządu
  4. Mateusz Skrzypczak – Wiceprzewodniczący
  5. Sandra Niedzielska – Sekretarz
  6. Jakub Piekut – Wiceprzewodniczący
  7. Aleksander Grzegorz Kacprzak – Przewodniczący
  8. Sylwia Katarzyna Kusiak – Członkini Zarządu

Wrocław 2024/2027

  1. Filip Leszczyński – Przewodniczący
  2. Mikołaj Zieliński – Wiceprzewodniczący
  3. Katarzyna Krzyszycha – Sekretarz
  4. Nikola Michaś – Przewodnicząca Sekcji Eventowej
  5. Hubert Karkos – Przewodnicząca Sekcji Starostów
  6. Sara Kotowska – Przewodnicząca Sekcji Inicjatyw Studenckich
  7. Anna Pacyna – Członkini Zarządu
  8. Bartłomiej Cieplik – Członek Zarządu
  9. Aleksandra Kotowska – Członkini Zarządu
  10. Anastazja Bielawska – Członkini Zarządu
  11. Oliwia Bąkowska – Członkini Zarządu
  12. Karol Sygierycz – Członek Zarządu
  13. Wojciech Czyżewski – Członek Zarządu
  14. Sandra Fejdasz – Członkini Zarządu

Poznań 2024/2027

  1. Robert Lijewski – Przewodniczący
  2. Maksymilian Czarnecki – Wiceprzewodniczący
  3. Aleksandra Chmielewska – Sekretarz
  4. Mariusz Omieczyński – Członek Zarządu
  5. Joanna Jaskuła – Członkini Zarządu
  6. Karolina Briańska – Członkini Zarządu
  7. Gabriela Małagocka – Członkini Zarządu
  8. Eliza Żymałkowska – Członkini Zarządu
  9. Przemysław Bączkowski – Członek Zarządu
  10. Weronika Bielawska – Członkini Zarządu